Czy od napiwku należy się podatek? Czyli kuchenne rewolucje podatkowe dla restauratora i kelnera

Wręczenie kelnerowi napiwku zależy najczęściej od dobrej woli i poziomu zadowolenia klienta. Przyjmuje się jednak, że dobrym zwyczajem jest zostawienie kelnerowi ok 10% kwoty rachunku w ramach napiwku.

Czy w takim razie od kwoty napiwku restauracja bądź kelner powinni zapłacić podatek?

Na wstępie należy rozpatrzeć trzy podstawowe sytuacje:

• pierwsza – gdy gość restauracji przekazuje kelnerowi napiwek w gotówce,
• druga – gdy klient płaci kartą i wskazuje, ile napiwku chce przyznać kelnerowi,
• trzecia – gdy napiwek na prośbę klienta doliczany jest do rachunku i wykazywany jest na paragonie.

Jak widać w pierwszej sytuacji rozliczenie z kelnerem pozostaje poza restauracją. W drugim i trzecim przypadku restauracja pełni rolę pośrednika i przekazuje kelnerowi napiwek.

Zgodnie jednak z opinią prezentowaną przez organy podatkowe napiwki otrzymane przez kelnerów, czy te w gotówce od klientów, czy te przekazywane przez restaurację kelnerom, zarówno w sytuacji doliczenia ich do kwoty wynikającej z paragonu, jak i zapłaty za pośrednictwem karty płatniczej nie stanowią przychodu podatkowego restauracji (por. interpretacja indywidualna z 13 czerwca 2022 r., nr 0111-KDIB2-1.4010.119.2022.6.BJ). Nie sposób bowiem uznać, że pozostawiane przez klientów napiwki stanowią trwałe i definitywne przysporzenie majątkowe dla restauracji. Jednak w powyżej opisanych sytuacjach przychód podatkowy powstaje po stronie kelnerów.

Zgodnie bowiem ze stanowiskiem prezentowanym przez sądy i organy podatkowe w sytuacji, gdy restauracja (a więc pracodawca) rozdysponowuje napiwki wśród swoich pracowników, to ona pełni rolę płatnika. Przychody te są bowiem traktowane jako przychody ze stosunku pracy, a zatem to pracodawca ma obowiązek pobrania zaliczek na PIT i przekazania podatnikowi po zakończeniu roku imiennych informacji (PIT-11) o uzyskanych dochodach oraz o pobranych zaliczkach na PIT od wypłaconych wynagrodzeń (por. interpretacja indywidualna z 21 czerwca 2019 r., nr 0115-KDIT2-1.4011.143.2019.4.KK oraz z 13 września 2021 r., nr 0115-KDIT2.4011.462.2021.1.MM). W tym wypadku kwoty napiwków będą również stanowiły podstawę naliczenia składek ZUS.

Natomiast w sytuacji, gdy kelner otrzymuje napiwki bez pośrednictwa restauracji t.j. w gotówce bezpośrednio od klienta restauracji, to jest on zobowiązany zakwalifikować go jako przychód z tzw. innych źródeł i samodzielnie rozliczyć przychód z tego tytułu w rocznym zeznaniu podatkowym oraz zapłacić należny podatek. W tej sytuacji na pracodawcy nie będzie ciążył obowiązek poboru zaliczek na PIT.